Motorische problematieken bij kinderen van 0-18 jaar

Sinds uit onderzoek is gebleken dat er een verhoogde kans bestaat op wiegendood door slapen in zij- of buikligging zien we regelmatig zuigelingen met een afgeplatte/ asymmetrische schedel. Veelal ontstaat deze afplatting doordat enerzijds de botstructuur van de schedel nog heel zacht is en zeer gevoelig is voor druk van de onderlaag en anderzijds doordat het kindje toevalligerwijze steeds met het hoofdje naar dezelfde kant gedraaid wordt neergelegd. Een meting met de Skully Care brengt de mate van de afplatting in kaart en door houdings- en hanteringsadviezen aan de ouders wordt gewerkt aan de beweeglijkheid van de nek en het verbeteren van de schedelvorm. Met een verwijzing van de jeugdarts kan de behandeling aan huis plaatsvinden.

Er kunnen diverse redenen zijn waardoor de motorische ontwikkeling anders of vertraagd verloopt. Ongeacht wat de reden hiervoor is, kan middels kinderfysiotherapie gewerkt worden aan de motorische ontwikkeling en mogelijkheden op motorisch gebied waarbij het uitgangspunt is om problemen te reduceren maar helaas zijn er ook situaties waarbij deze doelstelling niet reëel is. Bij kinderen tot 18 maanden wordt de motorische ontwikkeling in kaart gebracht middels de AIMS. Tevens wordt de Sinds gebruikt om vroegtijdig ontwikkelingsstoornissen te herkennen. Bij kinderen tussen de 12-36 maanden (of die een ontwikkelingsleeftijd hebben tot 36 maanden) bied ik de mogelijkheid om mijn behandeling aanvullen met aspecten uit de BEER-interventie; dit stelt mij in staat ouders vanuit een breder perspectief te ondersteunen en handvatten te bieden zodat zij hun kind zo optimaal mogelijk kunnen begeleiden.

Kinderen die bestempeld worden als onhandig hebben vaak moeite met zowel de fijne als de grove motoriek. Kinderfysiotherapie kan voor deze kinderen heel helpend zijn. In de vorm van sensomotorische therapie kan gewerkt worden aan zowel de coördinatie van zowel de armen als de benen en het evenwicht. Om motoriekproblemen in kaart te brengen bij kinderen 3-16 jaar worden de Movement ABC2 en de Beery afgenomen. Aan de hand van de onderzoeksgegevens wordt een behandelplan gemaakt waarin de behandeldoelen worden opgesteld die met ouders worden besproken. Het kind wordt hierbij altijd betrokken; mijn visie is dat het aanspreken op de autonomie van het kind van grote invloed is op het verloop van de behandeling en het uiteindelijke resultaat.

Schrijven is de meest complexe vaardigheid; naast het motorisch programma - hoe schrijf je de letter en welke spieren moeten worden aangestuurd - moet er ook onthouden worden hoe een letter eruitziet en hoe de letter klinkt en dan laten we de spellingsregels nog maar even achterwege. Kinderen leren schrijven in groep 3 en zijn dan doorgaans 6 jaar. Voorwaarde om te leren schrijven is dat er sprake is van een handvoorkeur. Een voorkeurshand wordt gaandeweg ontwikkeld en hiervoor is het belangrijk dat een aantal aspecten in de motorische ontwikkeling zijn doorlopen (lateralisatie).

Het brein bestaat uit een linker en een rechter hersenhelft. Als een babytje geboren wordt, beweegt het grotendeels onder invloed van reflexen. Na de geboorte worden door rijping van het centraal zenuwstelsel reflexen onderdrukt waardoor willekeurige en bewuste motoriek mogelijk wordt. In het eerste jaar verloopt de motorische ontwikkeling heel symmetrisch en vanaf het eerste jaar ontstaat geleidelijk aan een voorkeurshand waardoor een hand de uitvoerende en een hand de ondersteunende functie krijgt. Kinderen waarbij dit proces niet goed is uitgerijpt, hebben vaker problemen met fijn motorische vaardigheden, wisselen vaak van uitvoerende en ondersteunende hand, hebben moeite met de begrippen links-rechts, ruimtelijk inzicht en richtingsproblemen, laten vaak spiegelen en omkeren zien van letters en cijfers en ondervinden problemen met het kruisen van de middellijn wat leidt tot lees en schrijfproblemen.

Bij het uitvoeren van motorische vaardigheden wordt veelal een beroep gedaan op de executieve functies. Wat zijn executieve functies? Dit zijn de processen die een sturende en controlerende rol hebben op je functioneren. Voorbeelden van executieve functies zijn: plannen en organiseren, aandacht en concentratie, emotieregulatie en probleemoplossend denken en handelen. Bij Kinderfysiotherapie Het Kind Centraal - Kinderfysiotherapie Plus wordt de kinderfysiotherapeutische behandeling aangevuld met aspecten uit de psychomotoriek (PMT) waardoor het kind zich meer bewust wordt van zijn eigen lijf en zichzelf leert controleren.